Ομιλία κατά την συζήτηση επί της αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών: «Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2007-2013», (13 Νοεμβρίου 2007)
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το συζητούμενο νομοσχέδιο στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων εμπεριέχει μια πολύ μεγάλη και ιστορική πρόκληση. Συνοψίζει ουσιαστικά μια από τις τελευταίες μεγάλες ευκαιρίες που έχει η χώρα να αντλήσει μεγάλα ποσά σε ευρώ και να τα αντλήσει άμεσα από τα διάφορα ευρωπαϊκά ταμεία και να χρησιμοποιήσει αυτούς τους πόρους για να ενισχύσει και να προωθήσει περισσότερο την ανάπτυξη σε όλους τους τομείς.
Νομίζω ότι έκανε καλά η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών και ιδιαίτερα ο καλός φίλος και συνάδελφος πέραν της Βουλής και στην εκπροσώπηση της Β΄ εκλογικής περιφέρειας της Αθήνας, ο κ. Γιάννης Παπαθανασίου, που δεν στάθηκε στο παρελθόν γιατί φοβούμαι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ότι εάν στεκόμασταν στο παρελθόν θα είχαμε πολλές πικρές στιγμές, πολλά λάθη, αβελτηρίες, κενά, παραλείψεις, σκοτεινές γωνίες να επισημάνουμε και να αναδείξουμε.
Δεν έχουν σημασία όμως αυτά σήμερα. Αυτό που έχει σημασία είναι να μη χάσουμε, αντίθετα να αξιοποιήσουμε μέχρι του τελευταίου απειροελάχιστου ευρώ αυτήν την τελευταία μεγάλη ιστορική ευκαιρία, γιατί γνωρίζουμε τα πράγματα πως θα εξελιχθούν πλέον στους κόλπους της ευρωπαϊκής οικογένειας. Η χώρα μας έχει μεταλλαχθεί πλέον σε μια χώρα μεσαία -εννοώ τη διαβάθμιση ανάμεσα σε όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες-μέλη της Ευρωζώνης- και σταδιακά, όπως ξέρετε, τα επόμενα χρόνια η χώρα μας θα αποσυνδεθεί από τους ευρωπαϊκούς κρουνούς, από τα ευρωπαϊκά ταμεία και θα πρέπει να στηριχθεί πλέον μόνο στις δικές της δυνάμεις. Παρά ταύτα, μέχρι το 2013 έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε πολύτιμους κοινοτικούς πόρους όσο πιο καλά μπορούμε για να γίνει η χώρα μας πιο παραγωγική, να γίνει πιο ανταγωνιστική, πιο εξωστρεφής, να κάνει την οικονομία της πιο δυναμική και να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στη γνώση, στην καινοτομία, στο ανθρώπινο δυναμικό, δηλαδή σε παράγοντες που θα προσδιορίσουν, αν θέλετε, και το διαφορετικό επίπεδο στο οποίο θα βρεθούν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες. Και σε κάθε περίπτωση μέσω της αξιοποίησης αυτών των πόρων μέχρι το 2013 μας δίνεται η δυνατότητα να δώσουμε μια απάντηση σε όλους τους Έλληνες και σε όλες τις Ελληνίδες για το αίτημα της σύγκλισης προς το οποίο προσβλέπουμε όλοι, στην ικανοποίηση του οποίου προσβλέπουμε όλοι, να τους απαντήσουμε έτσι και να δικαιολογήσουμε τις θυσίες στις οποίες τους καλέσαμε να υποβληθούν όλα τα χρόνια που παρακολούθησαν την ενταξιακή προσπάθεια και την ενταξιακή πορεία της Ελλάδος προς την Ευρωζώνη.
Τους λέγαμε από αυτό το Βήμα: «Σφίξτε τη ζώνη να μπούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να μπούμε στην Ο.Ν.Ε., να εξασφαλίσουμε πόρους από τα διαρθρωτικά και τα αναπτυξιακά ταμεία, να πετύχουμε τη σύγκλιση». Ε, λοιπόν, αυτοί οι πολύτιμοι πόροι πρέπει να συμβάλλουν προς αυτήν την κατεύθυνση, να συγκλίνουμε σε όλα τα επίπεδα, στην απασχόληση, στο επίπεδο ζωής με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Γνωρίζουμε τι προηγήθηκε. Και εδώ πρέπει να μην αδικούμε. Σε εθνικό επίπεδο εκλήθη και έδωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μια πάρα πολύ σημαντική μάχη ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Θυμόμαστε τις συνεχείς παρεμβάσεις του τόσο προς την Βρετανική Προεδρία τότε όσο και στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά όργανα. Από τη στιγμή που πετύχαμε να εγκριθούν οι πόροι, έγινε ένας άλλος αγώνας δρόμου για να ολοκληρώσουμε και να υποβάλουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην Κομισιόν, το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς, για να μπορέσει αυτό να αξιοποιηθεί.
Σας θυμίζω ότι ήδη έχει πετύχει η Κυβέρνηση την έγκριση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς από το Μάρτιο που μας πέρασε και σημειώνω ότι ήταν το πρώτο που εγκρίθηκε στα πλαίσια των δεκαπέντε, των παλαιών χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το δεύτερο μετά από τη Μάλτα που εγκρίθηκε στα πλαίσια της διευρυμένης Ευρωζώνης. Έχουμε υποβάλει ήδη από τον Ιούλιο τα οκτώ τομεακά και τα πέντε Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς 2007-2013 και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις που έχει η Κυβέρνηση, η διαδικασία κινείται στο τελικό στάδιο της τελικής έγκρισης από τα ευρωπαϊκά όργανα. Όπως ξέρετε επίσης, έχει ανακοινωθεί από τον αρμόδιο Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών ότι στο πρόγραμμα είναι να υπογράψουμε στις Βρυξέλλες στις 26 Νοεμβρίου μαζί με την Επιτροπή το σύνολο των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Ταυτόχρονα δε με την υπογραφή των επιχειρησιακών αυτών προγραμμάτων θα έχουμε και την εκταμίευση της πρώτης προκαταβολής της κοινοτικής συνδρομής, η οποία ανέρχεται στο πολύ σημαντικό ποσό των 400.000.000 ευρώ. Αυτή είναι η αλήθεια, αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεν πρέπει να την αρνούμεθα. Πρέπει να την αντιμετωπίζουμε κατά πρόσωπο και ο καθένας να μετρά τις προσωπικές και πολιτικές του ευθύνες απέναντι σε αυτήν την πρόκληση.
Η αλήθεια είναι ότι υπήρξαν και αρρυθμίες και προβλήματα και θεσμικά κενά και προβλήματα στη διαχείριση. Αυτά τα προβλήματα έρχεται, αφού πρώτα τα επισημαίνει, να τα διορθώσει το συζητούμενο νομοσχέδιο. Βεβαίως ο χαρακτήρας του μπορεί να εμφανίζεται διαχειριστικός, αλλά η ουσία του νομοσχεδίου αυτού είναι πολιτική, διότι μέσω της ενίσχυσης της διαφάνειας επιτυγχάνεται μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Έχει σημασία ότι δίνεται έμφαση στην υλοποίηση και όχι στην ένταξη, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Δημιουργούνται διαδικασίες που συμβάλλουν στη συγκρότηση μιας ομπρέλας θεσμικής περισσότερο λειτουργικής, η οποία θα οδηγήσει σε ουσιαστικότερη και ταχύτερη υλοποίηση. Ταυτόχρονα, διαμορφώνονται οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες μετάβασης από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης στο Δ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Αυτό που έχει σημασία επίσης –και σωστά τονίστηκε τόσο από τον Υπουργό όσο και από τον εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας αλλά και από άλλους συναδέλφους- είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των πόρων, το 80% περίπου των πόρων πηγαίνει στην περιφέρεια. Εδώ θα μου επιτρέψετε, κύριε Υπουργέ, να ανοίξω μια παρένθεση: Δεν υπάρχει μόνο η περιφέρεια της υπόλοιπης Ελλάδας χωρίς την επιβίωση της οποίας δεν μπορεί να επιβιώσει και το υδροκέφαλο κέντρο της χώρας. Υπάρχει και η περιφέρεια του κέντρου, οι πολλές επαρχίες του Λεκανοπεδίου, ένα μέρος των οποίων έχουμε την τιμή να εκπροσωπούμε στη Βουλή και εσείς και εγώ και πάρα πολλοί συνάδελφοι από όλα τα υπόλοιπα κόμματα που εκπροσωπούνται στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
Έχουμε τεράστιο πρόβλημα μερικών ή -σε ορισμένες περιπτώσεις- ανύπαρκτων υποδομών σε πολλές περιοχές της δυτικής Αθήνας και όχι μόνο. Αυτή είναι η αλήθεια. Σας θυμίζω ότι και σε περιοχές του Λεκανοπεδίου που εθεωρούντο ή θεωρούνται δικαίως αναβαθμισμένες, όπως στα νότια προάστια, μέχρι πριν από επτά, οκτώ χρόνια είχαμε πλημμύρες εξαιτίας της ανυπαρξίας υποδομών για την απορροή των ομβρίων και μιλάω για την περιοχή των νοτίων προαστίων και μάλιστα της Γλυφάδας, κύριε Υπουργέ.
Έχουμε, λοιπόν, προβλήματα υποδομών, τα οποία θα έπρεπε να τα έχουμε λύσει και δεν τα λύσαμε, διότι πολύτιμοι πόροι κατασπαταλήθηκαν προς λάθος κατευθύνσεις από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και αναφέρομαι στον τρόπο ένταξης και υλοποίησης έργων που έγινε επί των ημερών του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Δεν θα πω ότι δεν έγινε τίποτα, για τ’ όνομα του Θεού. Και προσπάθειες έγιναν και κάποιοι σχεδιασμοί συγκροτημένοι υπήρξαν και έργα έγιναν. Αλλά αν συγκρίνει κάποιος τις ευκαιρίες που είχε η χώρα, αν συγκρίνει κάποιος τις προσδοκίες που συνόδευσαν και ακολούθησαν αυτές τις ευκαιρίες και αν βάλει κάποιος κάτω τα ποσά τα οποία δαπανήθηκαν ή διατέθηκαν κυρίως από τα ευρωπαϊκά ταμεία, θα δει ότι αρκετές προσδοκίες διαψεύστηκαν και αρκετοί σχεδιασμοί έμειναν στο επίπεδο των σχεδίων, των ευσεβών πόθων. Πολλά πράγματα που μπορούσαν να γίνουν στην πράξη δεν υλοποιήθηκαν, δεν έγιναν πραγματικότητα. Αυτά, για να λέμε τα πράγματα με τα’ όνομά τους.
Ακούω την ένσταση. Σε επίπεδο θεωρητικό σωστή είναι η ένσταση. Θα έπρεπε να επενδύσουμε περισσότερα, να κατευθύνουμε δηλαδή περισσότερους πόρους στους ανθρωπίνους πόρους. Είναι η μεγάλη πρόκληση του 21ου αιώνα για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και όχι μόνο για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Αλλά όταν πάσχουν οι υποδομές μας, όταν έχουμε πρόβλημα ακόμη στον 21ο αιώνα υποδομών στην Ελλάδα, γιατί στο παρελθόν δεν έγιναν αυτά που έπρεπε να γίνουν, και εμείς θα θέλαμε να πάνε περισσότερα κονδύλια, περισσότερα ποσά στους ανθρωπίνους πόρους. Βεβαίως αναγνωρίζουμε τι έγινε στην Ιρλανδία, την οποία αποκήρυσσαν μετά βδελυγμίας με την πολιτική έννοια του όρου πολλά στελέχη των προηγουμένων κυβερνήσεων του κ. Σημίτη απ’ αυτό το Βήμα, όχι εσείς, κυρία Κατσέλη, διακρίνεστε από μία συνέπεια στον πολιτικό και ακαδημαϊκό σας βίο, εγώ το αναγνωρίζω, ακούσαμε όμως να αποκηρύσσουν το πρότυπο της Ιρλανδίας. Σωστά το ανέλυσε ο Υφυπουργός, ο καλός συνάδελφος, ο Γιάννης Παπαθανασίου. Ναι, η Ιρλανδία επένδυσε σε ανθρωπίνους πόρους, αλλά είχε λύσει κρίσιμα προβλήματα υποδομών, τα οποία δεν κατόρθωσαν να επιλύσουν οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αυτά τα προβλήματα πρέπει να λυθούν εδώ και τώρα και προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013.
Τώρα δύο-τρεις ακόμα σκέψεις. Υπάρχει ένα θέμα δομών. Δημιουργούνται καινούργιες δομές. Και μην έχουμε αυταπάτες και ψευδαισθήσεις, κύριε Υπουργέ, θα κριθούμε από την καλή λειτουργία και από την αποδοτικότητα αυτών των δομών και εμείς. Εγώ πιστεύω ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ότι βελτιώνουν την κατάσταση, ότι επιτρέπουν μεγαλύτερη διαφάνεια, ότι επιτρέπουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ότι θα φθάσουμε πολύ πιο γρήγορα στην υλοποίηση που είναι και ο ποθούμενος στόχος, αλλά η αλήθεια είναι ότι πρέπει να παρακολουθούμε συνέχεια και να συντονίζουμε αυτού του είδους τις διαδικασίες, γιατί όντως το ελληνικό δημόσιο και ιδίως αυτές οι διαδικασίες που σχετίζονται με τα Κοινοτικά Πλαίσια πάσχουν από μία εμμονή σε δομές, καινούργιες και παλιές, πολλές από τις οποίες –τις δομές εννοώ- ελέγχονται για την αποτελεσματικότητα και την καλή τους λειτουργία.
Και κάτι ακόμη για να κλείσω. Ειλικρινά δεν περίμενα από μία πολιτικό και μία ακαδημαϊκό όπως η κ. Κατσέλη, η οποία -θα το ξαναπώ, γιατί πρέπει στην πολιτική να μην είμαστε μικρόψυχοι και προς τον πολιτικό αντίπαλο- διακρίνεται για την ευρύτητα των απόψεων της, γνωριζόμαστε και την παρακολουθώ πολλά χρόνια, δεν περίμενα να αντιμετωπίσει με ιδεοληψίες και ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος το θέμα του ιδιωτικού τομέα. Δεν είπε κανείς ότι παραδίδει η Κυβέρνηση όλη αυτήν τη διαδικασία στον ιδιωτικό τομέα, αλλά δεν βλέπω γιατί από το ένα άκρο πρέπει να πάμε στο άλλο.
Οι δημόσιες δομές είναι κυρίαρχες, αλλά εκεί που επιβάλλεται, εκεί που θα έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα, εκεί που θα πάμε με ταχύτερο βηματισμό στην ουσιαστική υλοποίηση που περιμένει όλος ο ελληνικός λαός. Δεν βλέπω γιατί πρέπει να κινούμεθα με ενοχές, με ιδεολογικές αγκυλώσεις απέναντι στη σύμπραξη και στην συνέργεια του τομέα της ελεύθερης κοινωνίας, του μη κερδοσκοπικού μέρους –το τονίζω- της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Με αυτές τις σκέψεις και παρά τις αντιρρήσεις που τις άκουσα, θεωρώ ότι μπορούμε να πορευτούμε όλοι μαζί προς την κατεύθυνση της έγκρισης του εθνικού στρατηγικού πλαισίου αναφοράς, το οποίο συμπυκνώνει την τελευταία μεγάλη ιστορική ευκαιρία, του έθνους μας, της κοινωνίας μας, να πετύχουμε το τρένο της ανάπτυξης για τον 21ο αιώνα, να προσαρμοστούμε στα νέα πλαίσια της ανταγωνιστικότητας σε μία οικονομία στην οποία τα σύνορα καταρρέουν και η παγκοσμιοποίηση αποτελεί την καθημερινή πρακτική, αναδεικνύοντας μεγάλες προκλήσεις και να κάνουμε τη χώρα μας από μία χώρα που πορεύεται στην Ευρώπη με μία μεσαία αναπτυξιακή ταχύτητα, χώρα της μεγάλης προοπτικής, χώρα των μεγάλων ταχυτήτων, χώρα της μεγάλης προόδου.
Αυτοί οι στόχοι είναι μόνιμοι στόχοι της διακυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή και θεωρούμε ότι αυτό το νομοθέτημα κινείται προς αυτήν την ενδεδειγμένη κατεύθυνση. Με αυτήν τη συλλογιστική σας καλώ και πάλι να το υπερψηφίσετε.