• Συνέντευξη του Τομεάρχη Εξωτερικών της Ν.Δ. κ. ΠΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ στα “ΕΠΙΚΑΙΡΑ” 


ΕΡΩΤΗΜΑ 1: Συμφωνείτε με την ενσωμάτωση στο Σύνταγμα των
δημοσιονομικών περιορισμών, για χρέος και έλλειμμα, όπως προτείνει η Μέρκελ; Τι
στάση πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα κατά τη γνώμη σας;
Η προοπτική διαρκούς λιτότητας που προτείνει η Γερμανία, ανεξαρτήτως αν θα
υπάρξει συνταγματική ενσωμάτωση των όρων, παραπέμπει σε Μνημόνιο χωρίς
τέλος. “Σκοτεινιάζει” ο ευρωπαϊκός ορίζοντας για τους εργαζομένους;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1: Όχι, δεν συμφωνώ. Και δεν στέκομαι στα διαδικαστικά προβλήματα,
που υπάρχουν, όπως ότι το Ελληνικό Σύνταγμα δεν μπορεί να αναθεωρηθεί άμεσα,
αλλά πρέπει να μεσολαβήσουν δυο διαφορετικές Βουλές…
Θα σταθώ σε θέματα ουσίας:
Η πρόταση αυτή – που δεν έχει διατυπωθεί επισήμως για να δούμε όλα της τα
σημεία – μας πάει από το ένα άκρο στο άλλο:
Από την ασυδοσία του ξέφρενου δανεισμού, που οδηγούσε σε τεράστια
ελλείμματα και χρέη, στην πλήρη ακαμψία της μελλοντικής διακυβέρνησης.
Και καλά, να μπει φρένο στον “τρελό” δανεισμό για την χωρίς όρια
κατανάλωση, που υποθηκεύει το παρόν και το μέλλον.
Αλλά αν χρειαστεί να δανειστούμε μελλοντικά για επενδύσεις για να
πετύχουμε γρηγορότερα την Ανάκαμψη και στην συνέχεια την Ανάπτυξη, γιατί
πρέπει η οικονομία και η κοινωνία ολόκληρη να μπουν στο συγκεκριμένο
θεσμικό “κλουβί”;
Άλλωστε, δεσμευόμαστε πλήρως από την υπογραφή μας στο Σύμφωνο
Σταθερότητας, σε ό,τι αφορά στα ελλείμματα και στο χρέος.
Όλα τα υπόλοιπα – με βάση την εικόνα που έχουμε μέχρι σήμερα από τις
ανεπίσημες “διαρροές”- ακούγονται ακραία , υπερβολικά και ασφαλώς προσβλητικά
για τους ευρωπαϊκούς λαούς και τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Άλλο πράγμα η ανάγκη της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της ενίσχυσης
της ανταγωνιστικότητας στις ευρωπαϊκές οικονομίες, που είναι και τα δύο
απαραίτητες προϋποθέσεις επιβίωσης και άλλο να καταλήξουμε να μπουν οι λαοί και
οι κοινωνίες των πιο αδύνατων οικονομικά χωρών σε έναν ιδιότυπο θεσμικό “γύψο”.
Σε τελευταία ανάλυση θα πρέπει να συζητήσουμε σοβαρά ποια είναι τα
συγκριτικά πλεονεκτήματα που θα πρέπει να αναδείξει και να προωθήσει η Ευρώπη
για να γίνει περισσότερο ανταγωνιστική απέναντι π.χ στις Ασιατικές αγορές.
Αν κάποιοι στον Βορρά πιστεύουν ότι η “λύση” είναι να μετατρέψουν τις
κοινωνίες του Ευρωπαϊκού Νότου σ’ ένα ιδιόμορφο “ Ευρωπαϊκό Μπάγκλα-Ντές”,
με ό,τι σημαίνει αυτό για το επίπεδο ζωής, για τους μισθούς, τις συντάξεις, για τις
κοινωνικές παροχές κ.λ.π., είναι βέβαιο ότι κάνουν λάθος.

ΕΡΩΤΗΜΑ 2: Αν αύριο γίνουν εκλογές και αναλάβει η ΝΔ, τι δυνατότητες
απεγκλωβισμού από το Μνημόνιο θα έχει; Υπάρχει πλέον δεδομένο πλαίσιο.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 2: Σε σχέση με το Μνημόνιο η Ν.Δ έχει δικαιωθεί.
Προβλέψαμε, από την αρχή, ότι με την εφαρμογή του Μνημονίου, το

περιεχόμενο του οποίου υπέγραψε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ χωρίς καν να το
διαπραγματευτεί, θα οδηγούμεθα σε αδιέξοδα. Και εκεί έχουμε οδηγηθεί σήμερα.
Έχουμε κολλήσει στο τέλμα της ύφεσης και στον φαύλο κύκλο που δημιουργεί. Αυτά
τα αδιέξοδα τα βλέπουν πλέον όλοι. Ακόμα και η Κυβέρνηση….
Για αυτό και γίνεται λόγος για “επιμήκυνση του χρόνου
αποπληρωμής”, “δανειοδότηση της Ελλάδος για επαναγορά των ομολόγων της” και
άλλα παρόμοια.
Αν το Μνημόνιο μας έβγαζε πέρα, δεν θα γινόταν καν συζήτηση για όλα αυτά.
Θα μου πείτε, τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα;
Θα χρησιμοποιήσω τα λόγια του Α. Σαμαρά: “η χώρα χρειάζεται κυβέρνηση
που θα αλλάξει τους όρους του Μνημονίου, ώστε να υπάρξει Ανάκαμψη. Να
μπορέσουμε να μειώσουμε τα ελλείμματα με Ανάπτυξη και να δούμε από το
Μνημόνιο μιαν ώρα αρχύτερα”.

ΕΡΩΤΗΜΑ 3: Το κίνημα «δεν πληρώνω» πως το βλέπετε; Το θεωρείτε
δικαιολογημένο, ως αντίδραση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 3: Είναι μια αυθόρμητη αντίδραση μιας μερίδας της κοινωνίας που
αισθάνεται ότι αδικείται κατάφορα και ασφυκτιά.
Αλλά δεν είναι λύση…
Οδηγεί σε φαινόμενα αυτοδικίας και στην κατάργηση του καθήκοντος
συμμόρφωσης προς την έννομη τάξη της Ελληνικής Δημοκρατίας, που είναι
αυτονόητο για κάθε πολίτη.
Ενώ λοιπόν, ακούγεται ευχάριστα και αντιμετωπίζεται από πολλούς με
συμπάθεια, αν εξαπλωθεί θα έχει διαλυτικές συνέπειες για την κοινωνία μας.

ΕΡΩΤΗΜΑ 4: Βλέπετε πρόωρες εκλογές, την άνοιξη;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 4: Υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο. Γιατί αυτά που θα οριστικοποιηθούν
στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, σχετικά με το πρόβλημα του χρέους, που
αντιμετωπίζουν οι πιο αδύναμες οικονομίες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η
Ελλάδα, είναι βέβαιο ότι θα συνοδεύονται και από νέα “πακέτα” μέτρων με ακόμη
πιο οδυνηρό περιεχόμενο.
Προκύπτει, λοιπόν, το ερώτημα αν ο κ. Παπανδρέου θα αντέξει να πάρει και
νέα τέτοια μέτρα ή θα επιχειρήσει να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές, προσπαθώντας
να εμφανίσει τις αποφάσεις του Μαρτίου ως “νίκη του” και να εκβιάσει πολιτικά τον
Ελληνικό λαό, εμφανιζόμενος ως “ η μοναδική λύση”.
Σε κάθε περίπτωση η Ν.Δ είναι έτοιμη για όλα.

ΕΡΩΤΗΜΑ 5: Πιστεύετε πραγματικά ότι ο πρωθυπουργός διεξάγει μυστικές
διαπραγματεύσεις με τον Ερντογάν για το Αιγαίο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 5: Δεν μου αρέσει η συνωμοτική θεώρηση της πολιτικής…Αλλά δεν
είναι δυνατόν να αφήσω απαρατήρητα και ασχολίαστα μια σειρά από γεγονότα, που
δείχνουν ότι ο κ. Παπανδρέου αρέσκεται στην μυστική διπλωματία.
Ακόμη περιμένουμε να ενημερώσει τη Βουλή ο Πρωθυπουργός για τα όσα
ειπώθηκαν στην πρόσωπο με πρόσωπο συνάντησή του με τον κ. Ερντογάν στο
Ερζερούμ.
Παράλληλα βλέπουμε να πολλαπλασιάζονται α δημοσιεύματα και οι
πληροφορίες στα ΜΜΕ που εμφανίζουν την Ελλάδα με την Τουρκία, κατά τις

διερευνητικές επαφές, να έχουν καταλήξει σε συγκλίνουσες απόψεις για την
επέκταση, κατά περίπτωση, των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο.
Για να μην σας μιλήσω για άλλα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για
συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων, που υπάρχουν στον υποθαλάσσιο χώρο του
Αιγαίου. Εγώ δεν θα υιοθετήσω τίποτα από αυτά. Αλλά δεν νομίζετε ότι η
Κυβέρνηση έχει καθήκον να βγει και να απαντήσει , με πειστικό τρόπο, σε όλα αυτά
τα ερωτήματα και να μην τα αφήνει να είναι σε εκκρεμότητα, δημιουργώντας
εντυπώσεις; Σε κάθε περίπτωση κρατήστε παρακαλώ σε προτεραιότητα την πολύ
σοβαρή πρόταση που έκανε ο αρχηγός της Ν.Δ προς την Κυβέρνηση να προχωρήσει
άμεσα στην ανακήρυξη της Ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

ΕΡΩΤΗΜΑ 6: Πως βλέπετε τις πρόσφατες δηλώσεις στα κατεχόμενα, στις οποίες
για πρώτη φορά ακούγονται και συνθήματα κατά της Τουρκίας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 6: Φαίνεται ότι κάτι έχει αρχίσει να κινείται στο χώρο των
Τουρκοκυπρίων, σε πείσμα του ασφυκτικού εναγκαλισμού των στρατευμάτων
Κατοχής, που υφίστανται από την Τουρκία οι Τουρκοκύπριοι.
Μάλιστα, από την οργίλη αντίδραση του κ. Ερντογάν προέκυψε και μία
αυθεντική ομολογία, που γίνεται για πρώτη φορά δημόσια.
Ο Τούρκος Πρωθυπουργός για πρώτη φορά από το 1974 που έγινε η εισβολή
του Αττίλα στην Κύπρο, στην ρύμη του λόγου του ομολόγησε ότι τα στρατεύματα
Κατοχής βρίσκονται στο νησί γιατί έχει εκεί ζωτικά συμφέροντα η Τουρκία.
Ξεχνώντας να αναφέρει την γνωστή προπαγάνδα της τουρκικής πλευράς, που
βομβαρδίζει εδώ και δεκαετίες τη Διεθνή Κοινότητα, υποστηρίζοντας ότι ο τουρκικός
στρατός βρίσκεται στην Κύπρο για να προστατεύσει τους Τουρκοκυπρίους και να
αποκαθιστά –δήθεν-την ειρήνη και την τάξη, που διασαλεύθηκαν από το
πραξικόπημα της Εθνοφρουράς, το οποίο προηγήθηκε της τουρκικής εισβολής.

ΕΡΩΤΗΜΑ 7: Τι εκτιμάτε για τις εξελίξεις στη Βόρειο Αφρική; Βλέπετε
κεντρικό «θρησκευτικό» σχεδιασμό πίσω από τις εξεγέρσεις ή πρόκειται για
κοινωνικές εκρήξεις που μεταδίδονται λόγω αντικειμενικών οικονομικών συνθηκών
που επικρατούν σε αυτές τις χώρες;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 7: Οι εξελίξεις αυτές από χώρα σε χώρα έχουν τα δικά τους ξεχωριστά
χαρακτηριστικά. Κοινός παρανομαστής τους όμως είναι τα αδιέξοδα της νέας γενιάς
στις χώρες αυτές, μιας γενιάς που έχει ως προνομιακό χώρο επικοινωνίας της το
Διαδίκτυο.
Αξιοσημείωτος, επίσης, είναι και ο ρόλος μιας μεσαίας τάξης, που
δημιουργήθηκε σε ορισμένα από αυτά τα αραβικά κράτη και επιθυμεί τώρα να έχει
περισσότερα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, ενώ ανησυχεί για τις συνέπειες που
έχει στην οικονομική της κατάσταση η διεθνής κρίση που είναι παρούσα και σε αυτά
τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη.
Ο ελληνικός λαός, ως λαός κατεξοχήν δημοκρατικός, δεν μπορεί παρά να
εύχεται ειλικρινά να προχωρήσει ο ουσιαστικός μετασχηματισμός των αραβικών
κοινωνιών προς τα πρότυπα της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, με κατοχύρωση όλων των
ελευθεριών, αποκατάσταση και εμπέδωση ου κράτους δικαίου και εναλλαγή των
πολιτικών δυνάμεων στην εξουσία.
Αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά…. Για αυτό πρέπει να τα βλέπουμε με

αντικειμενικότητα, στην αληθινή, πολύ πιο σύνθετη, μορφή τους.
Η πορεία μετάβασης προς μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία, σε χώρες όπως
η Αίγυπτος, που έχουν ρόλο καθοριστικό στο ευρύτερο στρατηγικό παίγνιο της
Μέσης Ανατολής, αν δεν γίνει μέσα σε πλαίσιο σταθερότητας και ασφάλειας,
υπάρχει κίνδυνος, να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες εκρήξεις και τελικά να μην
ολοκληρωθεί ποτέ.
Γιατί δεν πρέπει να αγνοούμε ότι καθεστώτα όπως του Χοσνι Μουμπαραγκ,
ναι μεν, διακρίθηκαν για τον αυταρχισμό τους, αλλά, ταυτόχρονα, αποτέλεσαν
κεντρικό πυλώνα σταθερότητας για τα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή και για το
ειρηνευτικό πλαίσιο, που αναπτύχθηκε μετά τις συμφωνίες του Caep David.
Από την άλλη πλευρά τα καθεστώτα αυτά χαρακτηρίστηκαν από την εμμονή
τους στον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους και από τη σταθερή αντίθεσή τους στα
ακραία ριζοσπαστικά ρεύματα του φανατικού Ισλαμισμού, που αφθονούν στην
περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Ως Ελλάδα, λοιπόν, οφείλουμε να παρακολουθούμε με μεγάλη υπευθυνότητα
και σωφροσύνη αυτές τις εξελίξεις, γιατί εμμέσως επηρεάζουν και πολλά από τα δικά
μας ζωτικά θέματα.

ΕΡΩΤΗΜΑ 8: Τη στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ πως τη βλέπετε;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 7: Νομίζω ότι η Ελλάδα κινείται, επιτέλους, προς την σωστή
κατεύθυνση. Η στενότερη συνεργασία μας με το Ισραήλ θα αποβεί προς όφελος της
Ελλάδος σε όλα τα επίπεδα. Και σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει εγκατάλειψη των
ιστορικών παραδοσιακών μας δεσμών με τα Αραβικά Έθνη.
Συνεργάζομαι, δεν σημαίνει ταυτίζομαι. Δεν σημαίνει ότι αποστερούμαι από
την φωνή μου, από τις θέσεις και από τις απόψεις και ότι διαγράφω το ιστορικό μου
παρελθόν και την συνέχεια της πολιτικής μου.
Η επιθυμία της πολιτικής ηγεσίας του Ισραήλ για στενότερη συνεργασία με
την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα είναι δεδομένη και εμείς πρέπει να ανταποκριθούμε
στην ευθεία του χρόνου, χωρίς να καθιστούμε τη συνεργασία αυτή κεφάλαιο η
παρακολούθημα των εξελίξεων που σημειώνονται στις διμερείς σχέσεις μας με άλλες
γειτονικές μας χώρες.
Δηλαδή δεν πρέπει να συνεργαστούμε στενότερα με το Ισραήλ για
να…. “πεισμώσουμε” κάποιους άλλους γείτονες, αλλά γιατί η συνεργασία αυτή
πρέπει να έχει αυτόνομα και ανεξάρτητα χαρακτηριστικά και να αφορά στην
ασφάλεια, την ευημερία και την σταθερότητα των δύο λαών.