Ομιλία κατά την συζήτηση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών: «Κύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας" (11 Ιουνίου 2008)
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων για την επικύρωση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης της Λισσαβώνας, διεξάγεται σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία. Η Ευρώπη, χωρίς καμία υπερβολή, ως μία απλή αντικειμενική διαπίστωση, βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Αντιμετωπίζουμε ως ευρωπαϊκά έθνη, ως ευρωπαϊκοί λαοί, ως ευρωπαίοι πολίτες, ως μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας, ισχυρές ιστορικές προκλήσεις, που συνιστούν ταυτόχρονα ιστορικά διλήμματα.
Πρώτη πρόκληση, αφορά τα θέματα στρατηγικής και ασφάλειας της Ευρώπης σε έναν κόσμο όπου ο γεωστρατηγικός χάρτης περιστρέφεται γύρω από έναν πόλο, σε ένα μονοπολικό σκηνικό, σε έναν μονοπολικό κόσμο, όπως προέκυψε μετά την κατάρρευση του ανατολικού συνασπισμού, στις αρχές της δεκαετίας του 1990-2000.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα στρατηγικό δίλημμα. Θα επιχειρήσει σε θέματα ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής να χειραφετηθεί; Θα επιχειρήσει να αναδειχθεί σε έναν αυτόνομο, διεθνή, στρατηγικό πόλο αναφοράς σε παγκόσμια κλίμακα; Ή θα παραμείνει ουραγός του ενός, μοναδικού πόλου διεθνούς εξουσίας και διεθνούς αναφοράς που είναι σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες; Ποια θα είναι η σχέση της Ευρώπης του μέλλοντος, της Ευρώπης του μέλλοντός μας, σε θέματα στρατηγικής ασφάλειας, εξωτερικής πολιτικής στην ευρωπαϊκή ήπειρο, με τη Ρωσία, με τη ρωσική ομοσπονδία;
Μία δεύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε ως ενωμένη Ευρώπη, είναι η οικονομική κρίση, η διεθνής κρίση των αγορών, η οποία χτυπάει την πόρτα μας, έχει πολλαπλές συνέπειες, έχει πολυσύνθετη φύση και επιτρέψτε μου να πω, δεν έχει για την ώρα διέξοδο ορατή, δια γυμνού οφθαλμού.
Η τρίτη πρόκληση, το τρίτο δίλημμα είναι τα ζητήματα ποιότητας ζωής των ευρωπαίων πολιτών που συνδέονται με το περιβάλλον, αλλά συνδέονται ταυτόχρονα και με τη διατροφική κρίση που έχει ξεσπάσει και είναι ήδη παρούσα. Μία κρίση που θέτει πάρα πολλά ζητήματα, εγγίζει τις ενεργειακές πολιτικές, εγγίζει τις σχέσεις της Ευρώπης με τον τρίτο κόσμο, σχέσεις μητροπόλεως με περιφέρεια κ.ο.κ.
Μία τέταρτη πρόκληση-δίλημμα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σήμερα, έχει σχέση με το θεσμικό πολιτικό έλλειμμα που αφορά συνολικά το ευρωπαϊκό πολιτικό οικοδόμημα.
Και μία τέταρτη πρόκληση αφορά το έλλειμμα κοινωνικής συνοχής.
Είναι γνωστό ότι η Ευρώπη μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βασίστηκε σ’ αυτό που ονομάζουμε οικονομία της αγοράς. Και πολύ σωστά. Μέσα από τέτοιες πολιτικές παρήχθη πλούτος και τροφοδοτήθηκαν στη συνέχεια πολιτικές αναδιανομής τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσα από τα διαρθρωτικά ταμεία υπέρ των αδυνάτων, υπέρ περιοχών της Ενωμένης Ευρώπης που ήταν αναπτυσσόμενες ή υποανάπτυκτες.
Σήμερα όλα δείχνουν ότι το μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης έχει υπερβεί τα όριά του. Αναζητούμε κάτι καινούργιο και το καινούργιο δεν μπορεί να έχει σχέση με την απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Απασχόλησης για την υιοθέτηση του ωραρίου εξήντα πέντε ωρών την εβδομάδα και για το σπάσιμο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και την υιοθέτηση μετά από επιμονή του Ηνωμένου Βασιλείου του περιβόητου οκτάωρου. Θα επανέλθω σ’ αυτό.
Σε ό,τι αφορά λοιπόν, την υπό συζήτηση Συνθήκη, έχουμε μία μεγάλη ιστορική πρόκληση μπροστά μας.
Σωστά πριν από λίγες μέρες η Υπουργός Εξωτερικών, σωστά ο παριστάμενος Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Βαληνάκης τόνισαν σε κάθε ευκαιρία ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας αποτελεί ένα βήμα προς τα εμπρός, δεν αποτελεί άλμα. Για όσους εμφανίζονται προβληματισμένοι, ή για όσους εκφέρουν απόψεις που συνιστούν αυτό που λέμε «ευρωσκεπτικισμό», εγώ δεν θα σπεύσω να απορρίψω τις απόψεις αυτές, θα πω ότι τις συμμερίζομαι σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η Ελλάδα εκτός Ευρώπης δεν έχει μέλλον. Από εκεί θα ξεκινήσουμε, για να έρθουμε μετά να προσεγγίσουμε και τις απόψεις του προβληματισμού και του σκεπτικισμού και να ζητήσουμε τέτοιου είδους απόψεις να ακούγονται μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να χαλυβδώνουν περισσότερο τη θέλησή μας, να δώσουμε καθημερινούς αγώνες μαζί με άλλους ευρωπαϊκούς λαούς, για να συγκροτήσουμε την Ευρώπη των λαών, των εθνών της προόδου. Στο χέρι μας είναι. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα, αλλά η ίδια η καθημερινότητα είναι δύσκολη, ευρωπαϊκή και ελληνική. Η Ευρώπη δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένα πεδίο προσπαθειών, ένα πεδίο καθημερινού πολιτικού και θεσμικού αγώνα, για να βελτιώσει ο καθένας τη θέση του, ένα πεδίο αναζήτησης συμμαχιών πολιτικών, διεθνικών, κοινωνικών. Η πρόκληση είναι μπροστά μας.
Θα υπογραμμίσω, για να έρθω και στα επίκαιρα θέματα που έθιξε ο κ. Παπουτσής πριν και άλλοι συνάδελφοι από όλες τις πτέρυγες της Βουλής, ότι η συζήτηση διεξάγεται σε μια κακή συγκυρία. Θα παρακαλέσω τον κ. Παπουτσή να μην αδικεί την ελληνική Κυβέρνηση όταν λέει ότι «συνέπραξε» στην απόφαση για τις εξήντα πέντε ώρες εβδομαδιαίως.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Η αποχή τι σημαίνει;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Επιτρέψτε μου να σας πω ότι είναι ανακριβές.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Γιατί δεν καταψήφισε η κ. Πετραλιά;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το θέμα τέθηκε με ξεχωριστή επιμονή ιδιαιτέρως κατά τη διάρκεια της Βρετανικής Προεδρίας, όταν είχα την τιμή να ασκώ καθήκοντα Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας στην Κυβέρνηση της Ελλάδος. Ενθυμούμαι ότι τρεις φορές ο τότε Υπουργός Εξωτερικών, ο αγαπητός και σεβαστός μου Πέτρος Μολυβιάτης, μου ζήτησε να βγω από Συμβούλιο Υπουργών, για να με ενημερώσει για τις ασφυκτικές παρεμβάσεις του τότε ομολόγου του Υπουργού Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου κ. Τζάκ Στρό. Η Κυβέρνηση της Ελλάδος αντέστη. Είμαστε εμείς ως Κυβέρνηση που συγκροτήσαμε τότε τη Blocky Mynoriti μαζί με τη γαλλική Κυβέρνηση, την οποία εκπροσωπούσε ο Υπουργός αναπληρωτής του κ. Μπορλώ, του τότε Γάλλου Υπουργού Απασχόλησης, κ. Λαμσέ…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Την κ. Πετραλιά ποιος την πήρε τηλέφωνο;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ:......o Υπουργός Εργασίας του Λουξεμβούργου κ. Μπινγκέν, η Κύπρος, η Κυβέρνηση της Ισπανίας με επικεφαλής αντιπροσωπείας τότε τον Υπουργό Εργασίας του Θαπατέρος Τζέσους Καρτέρα. Αυτά έγιναν στο παρελθόν, συνεχίστηκαν με συνέπεια, τόσο από τον κ. Τσιτουρίδη, το μετέπειτα Υπουργό Απασχόλησης, όσο και από τον κ. Μαγγίνα και σήμερα από την κ. Πετραλιά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Πώς έγινε;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Καλό είναι, λοιπόν, να μη δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνήργησε στο να περάσει η απαράδεκτη παρέμβαση στο Συμβούλιο Υπουργών του Ηνωμένου Βασιλείου, που εδώ και πολλά χρόνια προσπαθεί να εξαιρεθεί το Ηνωμένο Βασίλειο από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να καταργηθεί, μετά από μεταβατικό χρονικό διάστημα, η περίφημη ρήτρα του opt-out, η οποία ανοίγει την πόρτα της κοινωνικής βαρβαρότητας στην ενωμένη Ευρώπη και μας φέρνει σε επίπεδο κοινωνικών θεσμών πίσω από την εποχή του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Ούτε συνήργησε ποτέ η ελληνική Κυβέρνηση, ούτε θα συμπορευθεί, ούτε θα συμφωνήσει με τέτοιου είδους ρυθμίσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Δηλαδή χθες τι έκανε;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Να προσθέσω και κάτι ακόμα. Επειδή ουραγοί και συμπαραστάτες της Μεγάλης Βρετανίας σ’ αυτή την προσπάθεια είναι οι πρώην χώρες-μέλη της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης…. Μη γελάτε, κυρία Κατσέλη, διότι εικόνες απαράμιλλης κοινωνικής βαρβαρότητας στα επίπεδα τα εργασιακά, στα επίπεδα της κοινωνικής πολιτικής, είδαμε και εισπράξαμε επί των ημερών της Κυβέρνησης των εκσυγχρονιστών. Δεν έχει σημασία αν εσείς είσαστε απέναντι -αυτό είναι ένα άλλο θέμα- αλλά τα χρεώνεται πολιτικά το ΠΑ.ΣΟ.Κ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Ποιος πήρε τηλέφωνο την κ. Πετραλιά χθες;
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Από πού και ως πού έρχεται τώρα το ΠΑ.ΣΟ.Κ. να παραστήσει τον τιμητή των όσων γίνονται σήμερα και να αλλοιώσει την εκπεφρασμένη αντίθεση της ελληνικής Κυβέρνησης…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ: Η κ. Πετραλιά είναι Υπουργός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Θα παρακαλέσω, κύριε Παπουτσή, όχι διάλογο.
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: …του κυβερνώντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας σε πρακτικές που, επαναλαμβάνω, καταστρατηγούν κεκτημένα δικαιώματα του κοινωνικού θεσμικού οικοδομήματος της Ευρώπης και μας πάνε πίσω από την εποχή του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Είμαστε αντίθετοι, το επαναλαμβάνουμε σε κάθε δυνατή ευκαιρία.
Αναρωτήθηκε ο κ. Παπουτσής «τι κάνει ο Καραμανλής». Πολύ περισσότερα, κύριε Παπουτσή, από αυτά που έπραξαν για να καταπολεμήσουν το φαινόμενο της νέας φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις των εκσυγχρονιστών υπό τον κ. Σημίτη και τον κ. Παπανδρέου, που ήταν το νούμερο δύο στις κυβερνήσεις αυτές, οι οποίοι και οι δύο παρέχουν τη χειρότερη δυνατή υπηρεσία σήμερα όταν μετατρέπουν το θέμα τη κύρωσης της Συνθήκης της Λισαβόνας σε ένα θέμα εσωτερικών σκοπιμοτήτων του ΠΑ.ΣΟ.Κ., όπου ο ένας διαφωνεί δημόσια με τον άλλο, στέλνοντας ένα εντελώς αρνητικό μήνυμα, τόσο στην ελληνική κοινωνία, όσους και στους υπόλοιπους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εμείς ζητάμε από το Εθνικό Κοινοβούλιο να ψηφίσει αποφασιστικά και να κυρώσει τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Η Ελλάδα σήμερα, λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες για το δημοψήφισμα στην Ιρλανδία, πρέπει να στείλει ένα μήνυμα: ότι είμαστε ο κατεξοχήν λαός που πιστεύει στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Για αυτό έχουμε το δικαίωμα και την υποχρέωση να αγωνιζόμαστε μέσα στα πλαίσια των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, για να γίνει πραγματικά η Ευρώπη, Ευρώπη των εθνών, Ευρώπη των πολιτισμών, Ευρώπη των εργαζομένων και όχι των τραπεζιτών και του ανεξέλεγκτου κεφαλαίου, Ευρώπη της προόδου, Ευρώπη της κοινωνικής πολιτικής, Ευρώπη της ανάπτυξης, Ευρώπη που θα σέβεται το περιβάλλον, Ευρώπη που θα δίνει απάντηση σε όλα τα σύγχρονα ζητήματα του σημερινού κόσμου.
Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της φτώχειας: ο ίδιος ο Καραμανλής απέστειλε πρόσφατα τη γνωστή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μπαρόζο και εξεδήλωσε ταυτόχρονα την πολιτική του πρόθεση στο Συμβούλιο Αρχηγών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα γίνει στα τέλη περίπου αυτού του μήνα, να ζητήσει ο ίδιος περαιτέρω ενίσχυση και της Ελλάδος και άλλων χωρών που έχουν αντίστοιχα προβλήματα κοινωνικής συνοχής, για να μπορέσουμε μέσω του Ταμείου Συνοχής, του Ταμείου για την καταπολέμηση της φτώχειας εμπλουτισμένου και με πόρους από τα ευρωπαϊκά ταμεία, να ασκήσουμε πολιτικές άμεσα από τους επόμενους μήνες, οι οποίες θα κατατείνουν στο να μειώσουμε τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Ελλάδα.
Αντιλαμβανόμαστε ότι ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού έχει πρόβλημα και -δεν είναι μόνο στην Ελλάδα, είναι και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες- ο Κώστας Καραμανλής με αυτές τις πρωτοβουλίες του αποδεικνύει την πρόθεση και την ενεργό βούλησή του να είναι στην πρώτη γραμμή της αντίστοιχης προσπάθειας, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να αντληθούν περισσότεροι πόροι, για να γίνει η Ευρώπη περισσότερο αποτελεσματική απέναντι σ’ αυτή την πρόκληση της νέας φτώχειας και της διεύρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων που μας εκθέτει συνολικά ως Ελλάδα, ως Ευρώπη, ως σύγχρονο ευρωπαϊκό θεσμικό οικοδόμημα.
Με αυτές τις σκέψεις, πέρα από παραπληροφόρηση, εσωτερικές σκοπιμότητες, εσωκομματικές σκοπιμότητες, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τις οποίες το ΠΑ.ΣΟ.Κ. μας έχει συνηθίσει, εμείς καλούμε όλες τις πτέρυγες της Βουλής να ψηφίσουν συνειδητά και να κυρώσουν τη Συνθήκη της Λισαβόνας, στέλνοντας ένα μήνυμα, λίγες ώρες πριν ψηφίσουν οι Ιρλανδοί, με επαμφοτερίζουσες προθέσεις, αν διαβάζουμε καλά τις δημοσκοπήσεις και τις έρευνες της κοινής γνώμης: «Ναι, θέλουμε να είμαστε στην Ευρώπη, αγωνιζόμαστε για την Ευρώπη των Εθνών, των εργαζομένων, της προόδου, της κοινωνικής δικαιοσύνης».
Ευχαριστώ πολύ.