Συμπληρώνονται όντως αυτές τις ημέρες τριάντα τέσσερα χρόνια από το καλοκαίρι των αντιφατικών συναισθημάτων του 1974. Και λέω για το καλοκαίρι των αντιφατικών συναισθημάτων, διότι ενώ στο τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου η Δημοκρατία επέστρεφε στη χώρα με την πτώση της απριλιανής Δικτατορίας, λίγες εβδομάδες πριν είχε σημειωθεί η τραγωδία της Κύπρου.
Δεν μπορεί το μυαλό μας να γυρίζει πίσω στα χαρμόσυνα γεγονότα που αποτέλεσαν το τέλος της δικτατορίας και την αφετηρία του πιο μακρού σε διάρκεια και πιο αδιατάρακτου τμήματος δημοκρατίας και ελευθερίας του πολιτικού βίου του νεώτερου ελληνικού κράτους, χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε και τις πικρές μνήμες της κυπριακής τραγωδίας και να ενθυμούμεθα ότι όταν οι ισχυροί του κόσμου και οι συντεταγμένοι θεσμοί της διεθνούς κοινωνίας –ο Ο.Η.Ε. κ.λπ.- αναζητούν δικαίως εγκληματίες πολέμου για τα πρόσφατα γεγονότα της γιουγκοσλαβικής τραγωδίας, κάποιοι άλλοι εγκληματίες πολέμου της εισβολής και κατοχής, της θηριωδίας του Αττίλα στην Κύπρο παραμένουν ατιμώρητοι και ασύδοτοι, για να προκαλούν.
Πολλά έχουν γραφτεί και περισσότερα έχουν ειπωθεί σ’ αυτά τα τριάντα τέσσερα χρόνια που διέρρευσαν από τότε μέχρι σήμερα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, όπως είπα και πριν, ότι και ο πολιτικός κόσμος έχει βγάλει τα συμπεράσματά του, διότι η δικτατορία δεν προέκυψε εν αιθρία. Οι επίορκοι συνταγματάρχες χρησιμοποίησαν ως άλλοθι και όχι ως ιστορική δικαιολογία τις υπερβολές, τις ακρότητες, το διχαστικό κλίμα που επικράτησε στη χώρα, πριν το Πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Όμως, σε καμία περίπτωση, τα λάθη της δημοκρατίας δεν δικαιολογούν το βιασμό και το στραγγαλισμό της που επήλθε την 21η Απριλίου, όπως είπα και πριν, από μία μικρή ομάδα ολίγων επίορκων Ελλήνων αξιωματικών.
Αυτές οι επέτειοι, αν αξίζουν πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, αξίζουν για να αντιληφθούμε την υποχρέωση που έχουμε να ενημερώσουμε και να πληροφορήσουμε τους νεώτερους για το τι συνέβη τότε, γιατί αυτά που συνέβησαν τότε έχουν άμεση σχέση και με την παθολογία της κοινωνίας μας και με την παθογένεια ορισμένων κακών στιγμών της λειτουργίας του πολιτεύματος, αλλά έχουν σχέση και με την επιρροή ξένων χωρών στη χώρα μας. Έχουν σχέση και με το ψυχροπολεμικό κλίμα της περιόδου και με μία πολύ ταραγμένη και βεβαρημένη ιστορική περίοδο που πέρασε η χώρα και ευρύτερα η περιοχή στην οποία ανήκει η Ελλάδα.
Όμως, είναι χρήσιμες αυτές οι επέτειοι και για ένα ακόμη γεγονός, για να έχουμε μία ενδοσκόπηση, μία ενόραση, να κάνουμε έναν απολογισμό για το πώς βάδισε όλα αυτά τα χρόνια, πού πήγε, τι πέτυχε και τι προβλήματα έχει η Δημοκρατία μας σήμερα.
Αναρωτιόμαστε, είναι τέλεια η Δημοκρατία μας σήμερα; Ασφαλώς, όχι. Υπάρχουν μεγάλες «μαύρες» τρύπες, σε ό,τι αφορά τα πολιτικά δικαιώματα και τη διεύρυνσή τους. Ωστόσο, οφείλουμε να πούμε ότι η χώρα μας έχει κατακτήσει ένα ευρύτατο πεδίο πολιτικών δικαιωμάτων που ασκούνται μέσα στα πλαίσια που ορίζει το δημοκρατικό Σύνταγμα της Ελληνικής Πολιτείας.
Πάσχουμε σε πολλά σημεία, όπως στο σημείο των κοινωνικών δικαιωμάτων. Ενώ υποτίθεται ότι ο κόσμος προχωρεί, η ελληνική κοινωνία προχωρεί, παράγει περισσότερο, καταναλώνει περισσότερο, εν τούτοις βλέπουμε να διευρύνονται οι κοινωνικές αδικίες. Και αυτό είναι κάτι που ρίχνει βαριά της σκιά του πάνω στο πολιτικό σύστημα και τους λειτουργούς του.
Εάν, όμως, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το έτος 2008 αποτελεί σταθμό στην εξέλιξη του πολιτεύματος από την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974 μέχρι σήμερα, αποτελεί σταθμό διότι για πρώτη φορά μ’ αυτήν την ένταση και σ’ αυτό το βάθος, με αφορμή το σκάνδαλο SIEMENS, αμφισβητείται ο πυρήνας της ηθικής νομιμοποίησης του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αμφισβητείται η ηθική της Δημοκρατίας.
Γι’ αυτό εδώ πρέπει να σταθούμε αν πραγματικά αξιολογούμε την προσφορά και τον αγώνα όλων αυτών που αγωνίστηκαν –και σωστά το αναφέρατε, κύριε Πρόεδρε- από την Αριστερά μέχρι τη Δεξιά, πολίτες που δεν ψηφίζουν κάποια από τα κόμματα που είναι στη Βουλή ή το ψηφίζουν και το υπερτιμούν –είναι δικαίωμά τους- εάν θέλουμε πραγματικά να αποτίσουμε ως πολιτικός κόσμος φόρο τιμής σ’ αυτούς που αγωνίστηκαν, θυσιάστηκαν, έπεσαν, ανάλωσαν ένα από τα ωραιότερα και σημαντικότερα τμήματα της ζωής τους, τη νεότητά τους, θα πρέπει να σταθούμε στο 2008, που τείνει να αποτελέσει το έτος μηδέν για το ελληνικό δημοκρατικό σύστημα από τη μεταπολίτευση μέχρι και σήμερα. ‘Εχουμε μεγάλη ιστορική ευθύνη όλοι όσοι λειτουργούμε μέσα στο πολιτικό σύστημα αυτήν την περίοδο.
Η συγκάλυψη, πρέπει να το ξέρουμε όλοι, δεν θα αποτελέσει λύση. Θα οδηγήσει σε αλλεπάλληλες υποτροπές. Η αλήθεια λυτρώνει και την αλήθεια –οφείλουμε να το πούμε σε μια τέτοια κρίσιμη- την οφείλουμε πριν απ’ όλα στη δημοκρατία, στον ελληνικό λαό, σε όσους έδωσαν αγώνες, έπεσαν ή θυσιάστηκαν για να έχουμε δημοκρατία και ελευθερία σήμερα στην Ελλάδα, αλλά το οφείλουμε στη γενιά του σήμερα και στις γενιές του αύριο.
Ευχαριστώ πολύ.