Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επειδή ακούστηκαν διάφορα από τον προλαλήσαντα Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., τον κ. Βενιζέλο και επειδή η συζήτηση για ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο διεξάγεται σήμερα που έχουμε ευρύτερες απεργιακές κινητοποιήσεις, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η Κυβέρνηση δεν είναι αντίθετη με τους εργαζομένους, η Κυβέρνηση δεν αντιπαρατίθεται με τους εργαζομένους, η Κυβέρνηση δεν αντιπαρατίθεται ούτε με τα συνδικάτα, ούτε με τους απεργούς.
Η Κυβέρνηση επεξεργάζεται θέσεις και νομοθετικές πρωτοβουλίες, ικανές να απαντήσουν στα προβλήματα του σήμερα και του αύριο, εστιάζοντας την προσοχή της στις ανάγκες του μικρομεσαίου νοικοκυριού, προσπαθώντας να δώσει απάντηση στα προβλήματα του κόσμου της εργασίας. Αυτό για να το ξεκαθαρίσουμε.
Η κοινωνική ευαισθησία, η πρόνοια, η φροντίδα για τον κόσμο της εργασίας δεν είναι μονοπώλιο καμιάς παράταξης στη Βουλή. Από τη στιγμή που σας αναγνωρίζουμε την ευαισθησία αυτή, παρακαλώ να μας αναγνωρίζετε εις το ακέραιο και τη δική μας κοινωνική ευαισθησία, που δεν είναι φιλανθρωπία, είναι πολιτική θέση.
Τώρα, στα ζητήματα της πολιτικής διαχείρισης δεν υπάγονται μόνο τα θέματα που αφορούν τα δημοσιονομικά, τα δημόσια οικονομικά. Υπάγονται και τα ζητήματα στα οποία αναμετρώμεθα με το παρελθόν, με το παρόν και το μέλλον.
Το νομοσχέδιο το οποίο συζητούμε σήμερα είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο. Είναι σημαντικό νομοσχέδιο, διότι νομίζω, κύριε Καζάκο, ότι θα συμφωνήσουμε όλοι από όλες τις πτέρυγες ότι σε μία εποχή παγκοσμιοποίησης των αγορών, αλλά ταυτόχρονα σε μία εποχή που επιχειρούν ορισμένοι να μας πείσουν ότι οι λαοί θα είναι περίπου κάτι σαν το φεστιβάλ της EUROVISION, θα μιλάνε την ίδια γλώσσα, θα εκφράζονται με τον ίδιο περίπου τρόπο, θα αναμηρυκάζουν τις ίδιες συνήθειες, τα ίδια ήθη και έθιμα και θα αποτελούν αθύρματα μιας ενιαίας παγκόσμιας εκβαρβαρισμένης αντίληψης για τον πολιτισμό, για την ιστορία, για τις γλώσσες, για τις εθνικές και τοπικές ιδιαιτερότητες, άνθρωποι και πολιτικοί προερχόμενοι από διαφορετικές πτέρυγες της Βουλής, νομίζω ότι συμφωνούμε -από την αριστερά μέχρι την δεξιά- ότι πρέπει να ενισχύσουμε το στίγμα της διαχρονικότητας του ελληνισμού και της ελληνικότητας.
Νομίζω ότι συμφωνούμε. Αν λοιπόν συμφωνούμε, είναι εύκολο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα, στο αυτονόητο συμπέρασμα, ότι ο καλύτερος πρεσβευτής του ελληνισμού και της ελληνικότητας είναι η ελληνική κλασική αρχαιότητα. Όχι μόνο αυτή, σύμφωνοι, αλλά -εν αμφιβολία, που λέμε- ο καλύτερος, ο ισχυρότερος πρεσβευτής είναι η ελληνική κλασική αρχαιότητα. Και βεβαίως, όταν μιλάμε για ελληνική κλασική αρχαιότητα, αυτό συνοψίζεται, εστιάζεται, απεικονίζεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο από την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα.
Ακούστηκαν πριν συγκεκριμένες ενστάσεις και συγκεκριμένοι προβληματισμοί. Δεν ήμουν συνεχώς στην Αίθουσα, αλλά έχω παρακολουθήσει όλες τις ομιλίες των συναδέλφων, σημαντικές ομιλίες, όπως και τη δική σας, κύριε Καζάκο. Θα συμφωνήσουμε σε ορισμένα πράγματα, θα διαφωνήσουμε σε άλλα. Αυτό σημαίνει δημοκρατία.
Ακούστηκε πολύ σωστά από συναδέλφους ότι αυτό που χαρακτηρίζει την περίοδο εκείνη πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα είναι η αντίληψη και η έννοια του μέτρου σε όλα τα επίπεδα, του πολιτισμού, των τεχνών, της πολιτικής, των θεσμών, της συμπεριφοράς, κοινωνικής και προσωπικής, της αισθητικής.
Πέρα απ’ αυτό, όμως, επειδή παρίσταται στην Αίθουσα και ο αρμόδιος Υπουργός Πολιτισμού ο καλός συνάδελφος και φίλος ο κ. Λιάπης, ανοίγω μια παρένθεση –μια και σε λίγο συζητούμε τον Εθνικό Προϋπολογισμό μέσα στις συμπληγάδες της διεθνούς οικονομικής κρίσης που εισέβαλλε, δεν χτυπάει την πόρτα μας, έχει εισβάλλει στο νοικοκυριό μας, στο σπιτικό μας- και λέγω ότι κάποια στιγμή πρέπει να έλθει η ώρα για το πολιτικό σύστημα, για να μιλήσουμε και για τις στρατηγικές προτεραιότητες αυτού του τόπου, αυτού του Έθνους.
Μιλάνε όλοι για τη διαχείριση των συμβόλων του πολιτισμού μας, τη διαχρονικότητα του πολιτισμού, τη στήριξη της ελληνικότητας, την προβολή της διεθνώς. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι πρέπει να αναδιατάξουμε τις ιστορικές μας και τις στρατηγικές προτεραιότητες του σήμερα και του αύριο. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ναι υπάρχουν προβλήματα, ναι βρισκόμαστε στη στενωπό τη δημοσιονομική, ναι έχουμε πρόβλημα συμπληγάδων, περνάμε ανάμεσα σε υφάλους και σε σκοπέλους της διεθνούς οικονομικής κρίσης, ναι έχουμε και τα δικά μας προβλήματα, την ελληνική ιδιαιτερότητα με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της, αλλά θα πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίσουμε για την αναδιάταξη των εθνικών μας προτεραιοτήτων και να το αποφασίσουμε ως πολιτικό σύστημα, να το αποφασίσουμε ως εκπρόσωποι του Έθνους και να το διατηρήσουμε ανεξαρτήτως της εναλλαγής των Κομμάτων στην εξουσία.
Σε αυτά τα πλαίσια θα συμφωνήσουμε ότι ο πολιτισμός δεν μπορεί παρά να είναι μεταξύ της μιας των δύο, των τριών εθνικών και στρατηγικών προτεραιοτήτων.
Τι να την κάνει η Ευρώπη την Ελλάδα; Ως έναν εταίρο; Δηλαδή προσερχόμεθα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Τι κομίζουμε στις βαλίτσες μας, τι έχουμε μέσα; Τη βαριά μας βιομηχανία; Χάσαμε και την τρίτη και την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Τι κομίζουμε; Κομίζουμε πριν απ’ όλα, τον πολιτισμό μας, την παράδοσή μας, την ιστορία μας, με κορυφαία αιχμή την ελληνική κλασσική αρχαιότητα.
Αν, λοιπόν, δεν το αντιληφθούμε, δεν αναδιατάξουμε τις προτεραιότητές μας και εάν δεν δώσουμε περισσότερα, δεν θα πετύχουμε τίποτα. Έχω κουραστεί να διαβάζω ότι ο Λιάπης γκρινιάζει. Σήμερα γκρινιάζει ο Λιάπης στο φίλο μου τον Γιώργο τον Αλογοσκούφη και δικαίως γκρινιάζει, χθες γκρίνιαζε ο Βενιζέλος στον μη φίλο μου, συμπαθή κατά τα άλλα, Νίκο Χριστοδουλάκη κ.ο.κ.. Αυτό δεν είναι θέμα ούτε του Λιάπη, ούτε του Αλογοσκούφη, ούτε του Βενιζέλου, ούτε του Χριστοδουλάκη. Είναι θέμα συνολικό. Να αναδιατάξουμε τις προτεραιότητές μας. Τι θέλουμε, ποια θα είναι η αιχμή του δόρατος για την ιδιοπροσωπία του Έθνους μας τα επόμενα χρόνια. Έχουμε αυτή την αγωνία ή δεν την έχουμε; Αριστεροί, Κεντρώοι, Κομμουνιστές, Πασόκοι, Νεοδημοκράτες, οπαδοί του ΛΑ.Ο.Σ., έχουμε αυτή την αγωνία; Πιστεύω ότι την έχουμε αυτή την αγωνία. Να καθίσουμε, λοιπόν, να κουβεντιάσουμε και να αφήσουμε τις μιζέριες, να αφήσουμε τις γκρίνιες, να αναδιατάξουμε τις προτεραιότητες και να προχωρήσουμε μπροστά.
Η Κυβέρνηση επιχειρεί να κάνει κάτι θετικό, κατά τη γνώμη μου. Πριν πάω στο αντικείμενο και στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου, θα πω ότι συμφωνώ με τον κ. Καζάκο. Έχω παρακολουθήσει το δημόσιο διάλογο στις περισσότερες πτυχές του για το θέμα του Μουσείου της Ακρόπολης. Θεωρώ ότι ενώ στο εσωτερικό του, τα υαλοστάσια είπε ο κ. Σαλμάς, πολύ ωραία, τα εκθετήρια, η διάρθρωσή του, η επαφή με τον περιβάλλοντα χώρο και το αττικό τοπίο, όσο μπορεί κανείς να συλλάβει το αττικό τοπίο σε αυτή την περιοχή, είναι όλα σημαντικά, η εξωτερική αισθητική του προσβάλλει, κατά την ταπεινή μου άποψη, το αρχιτεκτονικό και ιστορικό σύνολο της περιοχής.
Έχει μια έμπνευση, αρχιτεκτονική και αισθητική, του Μεσοπολέμου –φουτουριστές, Μαρινέτι κ.λπ.- μια σχολή, η οποία βρέθηκε κοντά στο μουσολινισμό. Αυτή είναι η αλήθεια, κύριε Καζάκο. Τι να κάνουμε; Και όποιος δεν το αντιλαμβάνεται, ας διαβάσει λίγο περισσότερο. Αυτή είναι η αλήθεια!
Έγινε όμως. Έγινε. Κάθε φορά που περνάω από εκεί, κοιτάω και δεν εισέρχομαι στο εσωτερικό. Κοιτάω τον περιβάλλοντα χώρο και με προβληματίζει με ποιες παρεμβάσεις θα μπορούσε κανείς να ελαχιστοποιήσει αυτή την αντίδραση του αυτόπτη παρατηρητή που διερωτάται «μα, πώς βρέθηκε αυτό το κτίριο εδώ, με αυτό το ρυθμό, με αυτή την αισθητική;». Δεν το ξέρω. Θα πρέπει να το αναζητήσουμε.
Είναι, όμως, ένα κτίριο που ως προς την αισθητική του είναι ξένο προς τις γραμμές και το αρχιτεκτονικό και αισθητικό ύφος της κλασικής, αλλά και της νεοκλασικής σχολής. Καθαρές δουλειές, καθαρές κουβέντες.
Μπορεί να λειτουργήσει το Μουσείο της Ακρόπολης μέσα από τα γρανάζια και τις δομές της παραδοσιακής δημόσιας διοίκησης; Κατά τη γνώμη μου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όχι.
Έχω βαθύτατο σεβασμό και μεγάλη εκτίμηση προς το σώμα των Ελλήνων και Ελληνίδων αρχαιολόγων. Πιστεύω ότι πραγματικά κάνουν εξαιρετική δουλειά. Προσφέρουν πολλά και θα εξακολουθήσουν να προσφέρουν, αλλά υπόκεινται κι αυτοί στις δεσμεύσεις, στα γρανάζια, στις δουλείες, στις αδράνειες, στην αποτελμάτωση της δημόσιας διοίκησης. Αυτή είναι η πραγματικότητα και το ζούμε σε όλα τα επίπεδα.
Θα έπρεπε, λοιπόν, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού να εντάξει το Μουσείο της Ακρόπολης σε μία από τις δομές της δημόσιας διοίκησης και να το αφήσει εκεί να αποτελματωθεί; Όχι.
Δημιουργείται, λοιπόν, ένα ευέλικτο Διοικητικό Συμβούλιο, ένα ίδρυμα υπό τη μορφή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, υπό τον πλήρη δημόσιο έλεγχο. Νομίζω γνωρίζουμε όλοι νομικά και μπορούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει ίδρυμα-νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου: πλήρης δημόσιος έλεγχος και διά του δημοσίου, πλήρης κοινωνικός έλεγχος.
Διαγράφεται το πλαίσιο της διοίκησης. Διαγράφεται το πλαίσιο αρμοδιοτήτων και αμοιβών και όλα δείχνουν ότι υπό διαδικασία πλήρους διαφάνειας θα αναλάβουν τα όργανα της διοίκησης, θα μπουν πρόσωπα ευρύτερου κύρους. Δεν νομίζω ότι διανοείται κάποιος Υπουργός, οποιουδήποτε κόμματος που εκπροσωπείται στο ελληνικό Κοινοβούλιο, να βάλει είτε κολλητούς είτε κλαδικάριους. Για το όνομα του Θεού! Πρόσωπα διεθνούς κύρους θα στελεχώσουν αυτές τις θέσεις.
Και, όπως γνωρίζετε, το θέμα των μουσείων δεν κερδίζεται μόνο μέσα στα ελληνικά σύνορα. Κερδίζεται και διεθνώς. Είναι μια υπόθεση και ένα πεδίο –δεν μου επιτρέπει ο χρόνος να αναφερθώ- στο οποίο δίνουν εξετάσεις πολλά μουσεία. Βλέπετε τη συζήτηση που γίνεται για το πού θα ανοίξει –για παράδειγμα- παράρτημα το Λούβρο. Ολόκληρη συζήτηση! Μετατοπίζονται μουσεία από τις μητροπολιτικές χώρες της Ευρώπης και τις μητροπόλεις του πολιτισμού και του καπιταλισμού της παραδοσιακής ευρωπαϊκής κοιτίδας στον τρίτο κόσμο. Ανοίγουν παραρτήματα.
Σ’ αυτή την προοπτική κινείται και το νομοσχέδιο που φέρνει προς ψήφιση η Κυβέρνηση.
Κλείνοντας, νομίζω ότι αδικείτε τον Υπουργό κ. Λιάπη για το θέμα των έξι εκατομμυρίων ευρώ. Και εγώ όταν το άκουσα σκανδαλίστηκα. Μα –λέω- έξι εκατομμύρια ευρώ κέτερινγκ; Τι θα κάνει; Έξι εκατομμύρια ευρώ δεξίωση, κοινωνική εκδήλωση, κοσμική εκδήλωση;
Όχι, βέβαια! Έξι εκατομμύρια ευρώ είναι το συνολικό κόστος της διεθνούς προβολής και επικοινωνιακής εκστρατείας γύρω από το θέμα των εγκαινίων του Μουσείου της Ακρόπολης. Αυτή είναι η αλήθεια. Και ο Υπουργός είμαι βέβαιος ότι θα εξηγήσει ακριβώς τα διάφορα επίπεδα, στα οποία θα εξελιχθεί αυτή η πρωτοβουλία και αυτή η στρατηγική επικοινωνίας και προβολής.
Πρέπει να αποφασίσουμε –και κλείνω- κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι ο πολιτισμός, η διπλωματία του πολιτισμού αποτελεί για την Ελλάδα ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο. Δεν θα το χρησιμοποιήσουμε; Και αν δεν δώσουμε τα απαραίτητα κονδύλια, πώς θα φέρουμε αυτή την επιλογή μας σε πέρας;
Θεωρώ, λοιπόν -και σας καλώ να στηρίξετε το σχετικό νομοθέτημα- ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού έχει αποδείξει ότι ξέρει να συνεργάζεται με τους Βουλευτές όλων των παρατάξεων στην Αίθουσα του Κοινοβουλίου -και εντός της Αιθούσης και εκτός της Αιθούσης-και σας καλώ να προχωρήσουμε, πέρα από την ψήφιση του νομοσχεδίου, σε αυτήν την απαραίτητη δημόσια συζήτηση για την αναδιάταξη των προτεραιοτήτων και των επιλογών μας σε σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό.
Ευχαριστώ πολύ.